W przyszłorocznej edycji Budżetu Obywatelskiego mieszkańcy Gdańska będą decydować o rozdysponowaniu blisko 21 mln złotych – to najwyższa kwota w historii gdańskiego BO. Podobnie jak w roku ubiegłym, projekty będą składane do „zwykłego”, a także tzw. zielonego Budżetu. Wnioski można składać przez blisko miesiąc – już od poniedziałku, 19 kwietnia, do 16 maja włącznie.
Kwota BO 2022 wynosi dokładnie 20 830 669 złotych – w tym 19,7 mln zł to kwota podstawowa (wyliczona zgodnie z ustawą, która mówi o tym, że kwota BO w każdej gminie musi wynieść minimum 0,5 proc. wydatków miejskich). Do tego doszły środki, które nie zostały wykorzystane w poprzedniej edycji BO 2021 – dokładnie 1 130 669 zł.
W tej kwocie na projekty ogólnomiejskie przeznaczono 2 781 700 zł, a na projekty dzielnicowe – 13 056 666 zł. Ze wspomnianej kwoty blisko 21 mln złotych wyodrębniono na zielony BO dokładnie 4 992 303 zł, w tym na projekty ogólnomiejskie Zielonego BO – 1 512 000 zł, a na projekty dzielnicowe Zielonego BO – 3 480 303 zł.
„Zielone” wydatki
Gdański Zielony Budżet Obywatelski zadebiutował w ubiegłym roku. O wyodrębnienie środków z podstawowej puli BO na projekty związane m.in. z nasadzeniami drzew czy powstawaniem bądź zagospodarowywaniem niewielkich zielonych przestrzeni w mieście apelowali mieszkańcy i aktywiści. To rozwiązanie spotkało się z dużym zainteresowaniem i pozytywnymi reakcjami, dlatego, ponownie, w tym roku mieszkańcy będą mogli składać „zielone” propozycje.
W ubiegłym roku gdańszczanie głosowali w sumie nad 147 projektami tzw. zielonego BO, a wygrało i zostanie zrealizowanych 45 z nich. W tym roku pojawiła się jednak pewna nowość w kategoriach, do których będzie można przypisać dany projekt. Możliwe będzie bowiem składanie projektów związanych z promowaniem działań ekologicznych i edukowaniem z zakresu ekologii.
Zatem tegoroczne kategorie „Zielonego” BO to:
1. nasadzenia i pielęgnacja roślinności na terenach zieleni miejskiej;
2. nowe przestrzenie zielone;
3. budowa ogrodów deszczowych;
4. renowacja i modernizacja zagospodarowania istniejących terenów zieleni;
5. działania ekologiczne.
Zasady składania wniosków i głosowania na projekty Zielonego Budżetu Obywatelskiego będą podobne do zasad obowiązujących przy tradycyjnym BO – tak jak w ubiegłym roku. Jest jednak kilka wyjątków:
- projekt obejmuje zadania należące do zadań własnych gminy albo powiatu, które dotyczą zieleni w mieście
- powinien być możliwy do realizacji w trakcie jednego roku kalendarzowego
- Za nami kwietniowe kolegium przewodniczących Zarządów Dzielnic. Dyskutowano m.in. o Budżecie Obywatelskim i Karcie Mieszkańca
Więcej podpisów poparcia pod wnioskami
W tej edycji wnioskodawcy będą mieć siedem dni na dostarczenie wydrukowanego formularza z opisanym projektem BO oraz listy poparcia takiego projektu do urzędu. Co ważne, dostarczenie papierowej wersji formularza jest obowiązkowe, choć każdego roku część wnioskodawców tego nie robi, zgłaszając jedynie projekt do systemu elektronicznego. W takich sytuacjach pracownicy Urzędu Miejskiego są, niestety, zmuszeni odrzucać takie projekty.
W tym roku wymagana liczba podpisów poparcia dla zgłaszanego projektu dzielnicowego wynosi wciąż 1 podpis (podobnie jak w ubiegłym roku), natomiast dla ogólnomiejskiego – 30 podpisów. W związku z tym, że panuje epidemia, i zebranie tylu podpisów może być utrudnione. Jeżeli do urzędu zostanie złożony wniosek z mniejszą liczbą podpisów poparcia – nie będą one „automatycznie” odrzucane. Pracownicy Urzędu Miejskiego wyznaczą jednak termin, w którym brakujące podpisy trzeba będzie dostarczyć, by dany projekt mógł zostać ostatecznie zakwalifikowany.
– Chodzi o to, by te projekty już na wstępie miały jakieś poparcie, by było pewne poczucie odpowiedzialności wśród mieszkańców. To są bowiem często projekty szacowane na bardzo wysokie, nawet milionowe kwoty. My traktujemy Budżet Obywatelski poważnie, stąd decyzja o tych 30 głosach poparcia – tłumaczy Sylwia Betlej, kierownik Referatu Partycypacji Społecznej i Rad Dzielnic.
Zmienione zostały także minimalne progi poparcia dla realizacji projektów dzielnicowych i ogólnomiejskich – już w trakcie głosowania. W trakcie konsultacji społecznych nad BO, wielu mieszkańców zwracało uwagę, że dotychczasowy minimalny próg 100 punktów jest zbyt niski. Zatem do realizacji projektów dzielnicowych Budżetu Obywatelskiego konieczne będzie przekroczenie minimalnego progu poparcia wynoszącego co najmniej 200 punktów, natomiast do realizacji projektów ogólnomiejskich – 400 punktów.
Na podstawie doświadczeń z poprzednich edycji BO zdecydowano, że nie będą realizowane projekty:
- dotyczące wprowadzenia zmian w rozkładach jazdy komunikacji miejskiej;
- dotyczące wyznaczenia dodatkowych patroli Straży Miejskiej;
- zlokalizowane na terenach Skarbu Państwa, niebędących w trwałym zarządzie Prezydenta Miasta Gdańska.
Kolejna nowość dotyczy dodatkowych kompetencji, które przyznano Zespołowi Konsultacyjnemu BO (w jego skład wchodzą radni miejscy i dzielnicowi oraz pracownicy Urzędu Miejskiego). Jego członkowie będą mieli możliwość łączenia kilku podobnych projektów w jeden, a także możliwość zmiany kategorii nowopowstałego projektu na ogólnomiejski. Zapis ten dotyczy projektów, które powtarzają się w dzielnicach – są to często projekty dotyczące opieki nad zwierzętami, warsztaty, zajęcia biegowe czy gry terenowe, o podobnym czy nawet identycznym profilu, ale proponowane zazwyczaj w kilku czy kilkunastu dzielnicach.
Więcej pieniędzy dla mniejszych dzielnic
W tej edycji BO utrzymano ubiegłoroczne zasady podziału puli środków pomiędzy dzielnicami przeznaczonych na projekty Budżetu Obywatelskiego. Powinny skorzystać na tym dzielnice z mniejszą liczbą mieszkańców. We wcześniejszych edycjach bywało bowiem tak, że przyznana w BO kwota umożliwiała zgłaszanie jedynie niewielkich projektów, np. zagospodarowanie lokalnego skwerku czy montaż ławek na terenie danej dzielnicy. Teraz pieniędzy powinno być więcej. Pula środków na projekty dzielnicowe zostanie podzielona na poszczególne dzielnice następująco: 50 proc. środków zostanie podzielonych po równo na wszystkie dzielnice, a pozostałe 50 proc. zostanie podzielonych na wszystkich mieszkańców zameldowanych w Gdańsku i pomnożone przez liczbę mieszkańców zameldowanych w danej dzielnicy. Wcześniej był to podział 30 proc. / 70 proc.
SPRAWDŹ, JAKĄ KWOTĘ ZE ŚRODKÓW BO MOŻNA WYKORZYSTAĆ W TWOJEJ DZIELNICY
Nazwa |
Łączna kwota dla dzielnicy (zł) |
Łączna kwota-projekty dzielnicowe BO (zł) |
Łączna kwota – ZBO (zł)
|
Zaspa-Młyniec | 459 211 | 367 369 | 91 842 |
Zaspa-Rozstaje | 458 813 | 367 050 | 91 763 |
Harmonogram BO 2022
19 kwietnia – 16 maja 2021 r. – zgłaszanie projektów
do 15 września 2021 r. – weryfikacja projektów
do 20 września 2021 r. – losowanie numerów projektów
4 – 18 października 2021 r. – głosowanie
do 25 października 2021 r. – ogłoszenie wyników głosowania
Jak zmieniał się gdański Budżet Obywatelski?
Pierwszy BO w Gdańsku został wprowadzony w 2013 roku z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza i radnych Gdańska. Dziewięć milionów złotych z miejskiego budżetu zostało wówczas przekazanych w ręce mieszkańców. Od tego czasu w Gdańsku odbyło się już osiem edycji BO. Dzięki nim powstały nowe drogi, tereny sportowo-rekreacyjne i place zabaw. Zrealizowano też wiele projektów sportowych, kulturalnych i integracyjnych.
Kwota przeznaczona na realizację projektów wyniosła dotychczas 114,2 mln zł. Mieszkańcy zgłosili w sumie 3 261 projektów, a liczba projektów wybranych w głosowaniu do realizacji wyniosła 583.
Każdego roku, po zakończonym głosowaniu, Urząd Miejski przeprowadza konsultacje z mieszkańcami, prosząc ich o uwagi oraz propozycje, które – zdaniem gdańszczan – należy wprowadzać. I tak, w dwóch pierwszych edycjach: BO2014 i BO2015 podział środków wyznaczano na okręgi wyborcze, a od BO2016 wprowadzono podział środków dla dzielnic.
– Do BO2020 składać projekty i głosować mogli mieszkańcy od 16. roku życia, natomiast od BO2020 limit wieku został zniesiony – przypomina Sylwia Betlej. – W BO2020 wprowadzono także możliwość zgłaszania projektów na terenach niegminnych. Zmniejszona została też liczba wymaganych podpisów poparcia z 15 na 1 – był to wymóg zawarty w ustawie o samorządzie gminnym. W BO2021 wprowadzono z kolei Zielony Budżet Obywatelski, a także zmieniono sposób wyliczenia kwot dla dzielnic, by zwiększyć pule dla najmniejszych dzielnic.
Od roku 2013, a więc od przygotowań do pierwszej edycji BO, kwota budżetu wzrosła ponad dwukrotnie – z 9 do blisko 21 mln złotych. Dotąd najwyższą frekwencję osób głosujących na projekty odnotowano także w pierwszej edycji – wyniosła ona 13,7 proc. osób uprawnionych do głosowania, a najniższą – dwa lata później, w 2015 r. Było to zaledwie 9 proc.
Dotychczas, ze wszystkich edycji gdańskiego BO, mieszkańcy złożyli najwięcej projektów w ubiegłym roku. Było ich 629. Najmniej projektów do BO złożono w roku 2014. Było ich wówczas 189.